LAAT VAREN ALLE HOOP, GIJ DIE HIER BINNENTREEDT

 





(Dante- Italiaanse filosoof en dichter 1265-1321)

Ik heb het boek Delirium van Erick Overveen uit. Een dikke pil. Wat vind ik er van? Ik weet het niet. Knap geschreven. Het hoofdpersonage Arturo zit in de gevangenis wegens fraude. En is in gedachten voortdurend bezig zijn relatie uit het verleden met de jonge actrice Luna te analyseren. Luna is spoorloos verdwenen. Haar lichaam is nooit gevonden. Het is het begin van het millennium. We hebben 9/11 en de moord op Pim Fortuyn net achter de rug.



Veel van Arturo's medegevangenen zijn van Marokkaanse afkomst en moslim. Via tv, radio, kranten en tijdschriften komt het nieuws binnen dat cineast Theo van Gogh scherpe kritiek op de islam heeft, die hij niet onder stoelen of banken steekt. Had hij katholieken belachelijk gemaakt, geen haan die er naar gekraaid zou hebben. Maar wij, naïeve Nederlanders, wisten niet dat de doodstraf stond op kritiek op de islam. We hadden het kunnen weten nadat Salman Rushdie ter dood veroordeeld werd door de Iraanse ayatollah Khomeini. Omdat er kritische teksten in zijn boek de Duivelsverzen zouden staan. Misschien dat één moslim Rushdie's boek gelezen heeft zodat de rest van de islamitische community het niet hoefde. Het gaat om het principe.
Waarom niet heel West-Europa als één man is opgestaan en gezegd heeft: 'Ho, ho, ho, je blijft met je poten van onze schrijvers af.' Welnee. Men dacht waarschijnlijk: 'Dat is die idioot in Iran. Die leeft nog in het jaar nul. Maar ja, we doen zaken met hem en die willen we niet in gevaar brengen.'
Enfin, de islamitische medegevangenen van Arturo zijn laaiend over de uitspraken van Van Gogh. 'Die man moet kapot, zijn keel moet door gesneden worden. Ik ben tot op het bot gekwetst.'
Dan denk ik als ongelovige Jezus-freak: 'Wat is dat nou voor flutgeloofje dat je bij de minst geringste kritiek laaiend wordt en het hoofd van je vijand op een dienblad eist. Omdat je gevoelens gekwetst zijn? Om een woord? Om een tekeningetje raak je al overstuur? Met zo'n ijzersterk geloof sta je toch stevig in je schoenen? Niemand kan je wat maken. Lijkt mij'.
Van mij mag iedereen alles zeggen over Jezus. Een slapjanus, een zacht ei, een oude hippie, een eikel. Doet me niets. Jezus is gewoon tof. Net als Martin Luther King en Nelson Mandela. Mandela was in zijn jonge jaren wel gewelddadig. Maar later als staatshoofd toonde hij vergeving aan zijn vijanden. Net als Jezus en Martin Luther King. Wij strijden voor mensenrechten en doen dat zonder geweld. En we vergeven onze vijanden. Een concept dat niet te bevatten is voor moslims. Wraak is hun enige antwoord. Primair reageren zoals holbewoners.
De islamitische manier van redeneren waarvan wij, onnozele ongelovigen, niet beseften dat het serieus gemeend was. Een moslim die Van Gogh zijn verdiende straf geeft is een held en een martelaar.
In het laatste deel van het boek komt de moord op Van Gogh langs. De islamitische gevangenen juichen. Gerechtigheid.
Als je wilt weten wat er in de maatschappij gaande is, moet je een tijdje in de gevangenis doorbrengen. Een minuscule maatschappij in onze maatschappij waar je perfect aanvoelt wat de tijdgeest is en wie het grootste gevaar vormt in onze samenleving
Na de moord op Van Gogh is Nederland en Amsterdam in het bijzonder, voorgoed veranderd. Het Ot en Sien tijdperk is voorbij.
Dat heeft het boek van Erick Overveen, Delirium, alleen nog maar benadrukt.
In 1970 kwam ik in Amsterdam aan en werd ik als een verloren dochter omhelsd en verwelkomd. Ik voelde me als een vis in het water. Ik was thuis.
Die vanzelfsprekende vrijheid die ik altijd in Nederland gevoeld heb, ik ben van 1950, is met de dood van Van Gogh ook gestorven. Amsterdam is een bezette stad die ik zoveel mogelijk mijd. Anno 2024.

Reacties